ROSJA
 Jest największym państwem na
świecie, jej powierzchnia jest prawie dwa razy
większa od Stanów Zjednoczonych czy Chin. Pod
względem liczby ludności zajmuje siódme
miejsce.
Na Zachodzie Rosja graniczy z Finlandią,
Norwegią, Estonią, Łotwą, Białorusią, a
poprzez obwód kaliningradzki z Polską i Litwą.
Dużo dłuższa granica południowa ciągnie się
od środkowej Azji i dzielona jest od zachodu z
Ukrainą, Gruzją, Azerbejdżanem, Kazachstanem,
Mongolią, Chinami i Koreą Północną.
Północne obszary kraju leżą nad morzami:
Barentsa, Wschodniosyberyjskim, wschodnie - nad
Morzem Ochockim, a południowo-wschodnie - nad
Morzem Japońskim. Rosja posiada ponadto dostęp
do Morza Bałtyckiego na zachodzie (obwód
kaliningradzki), jak również do Morza
Kaspijskiego i Morza Czarnego na południowym
wschodzie.
GEOGRAFIA
 Rosja dzieli się na 5 głównych
krain geograficznych: Nizinę
Wschodnioeuropejską, góry Ural, Nizinę
Zachodniosyberyjską, Wyżynę
Środkowosyberyjską oraz góry południowej i
wschodniej Syberii. Najwyższy szczyt - Elbrus (5633
m n.p.m.), najdłuższa rzeka - Jenisej (5870 km).
KLIMAT
Klimat Rosji jest mniej
zróżnicowany, niż mógłby sugerować jej
ogromny obszar. Przeważa klimat kontynentalny
stref umiarkowanej i podbiegunowej z wyjątkiem
terenów leżących na południowym zachodzie,
nad Morzem Czarnym, gdzie panuje klimat
podzwrotnikowy śródziemnomorski, oraz na
obszarze wschodniego wybrzeża, nad którym
wieją wiatry monsunowe.
Większość wierzących Rosjan należy do
Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Katolicy
to głównie unici z Ukrainy, Niemcy i Polacy.
Wyznawcy islamu (sunnici) to Tatarzy
nadwołżańscy, Czuwasze, Baszkirzy i narody
Kaukazu Północnego (Czeczeni, Ingusze,
Kabaryjdyczycy, ludy Dagestanu). Buddyzm jest
głównie religią Buriatów, Tuwińczyków i
Kałmuków.
TURYSTYKA
Ze względu na ogromny i
zróżnicowany obszar kraju, interesujące
obiekty historyczne i dobre muzea, Rosja mogłaby
stać się ważnym punktem na turystycznej mapie
Europy. Niestety ze względu na słabo
rozwiniętą (i nastawioną głównie na
zamożnych turystów) infrastrukturę
turystyczną i wciąż niezbyt wysoki stopień
stabilizacji polityczno-społecznej, kraj ten
odwiedzany jest przez stosunkowo niewielu
turystów, przede wszystkich z krajów byłego
ZSRR, oraz Polski (okręg kaliningradzki),
Francji, Niemiec, Finlandii. Większość
turystów przybywa do dwóch głównych miast
kraju: Moskwy i  Sankt
Petersburga. Bardzo interesującym zespołem
historyczno-architektonicznym jest tzw. Zołotoje
Kolco - pełne zabytków "miasta-muzea",
położone w pobliżu Moskwy (m.in. Suzdal,
Zagorsk, Władimir) oraz historyczne ośrodki
dawnej Rusi (np. Jarosław, Nowogród Wielki,
Smoleńsk, Psków). Turystyczne znaczenie
północnego Kaukazu (Mineralnyje Wody,
Kisłowodzk), niegdyś wysokie, znacznie spadło
w związku z niestabilną sytuacją polityczną w
tym regionie. Ważnym centrum turystycznym
pozostaje wybrzeże czarnomorskie Rosji (Soczi).
MIASTA
Moskwa
Stolica Rosji i największe miasto kraju (8.790
tys. mieszk.), największy ośrodek przemysłowy,
kulturalny i naukowy, port rzeczny na rzece
Moskwie. Miasto znane jest od 1147 r., a za jego
założyciela uchodzi książę Jurij Dołgorukij.
Moskwa była wówczas osadą w granicach
księstwa włodzimiersko-suzdalskiego. Od XV w.
miasto było stolicą księstwa moskiewskiego. W
1712 r. Moskwa utraciła status miasta
stołecznego na rzecz położonego na zachodzie
kraju Petersburga. Dokładnie 100 lat później
Moskwa została prawie całkowicie spalona przez
wojska napoleońskie, jednak wkrótce miasto
odbudowano. W 1918 r. Moskwa stała się z
powrotem stolicą Rosji. Centralnym punktem
Moskwy jest Plac Czerwony. Znajduje się na nim
Kreml,  ośrodek
władzy - książęcej, carskiej, radzieckiej i
współczesnej rosyjskiej. Początki Kremla
sięgają połowy XII w. (był wówczas
niewielką drewnianą twierdzą). Pod koniec XV w.
Kreml został otoczony potężnymi murami (ponad
2200 m długości) Na jego murach wzniesiono 20
wież, z których najsłynniejszą jest Wieża
Spasska i główna brama wjazdowa na Kreml,
wzniesiona w 1491 r. Pałac Kremlowski zbudowany
został w latach 1487-1491. Zbudowano wówczas
także monumentalne świątynie - sobór
Uspieński, w którym koronowano rosyjskich
władców, sobór Błagowieszczański (pałacowy
z cennymi ikonami Rublowa i Teofana Greka) oraz
sobór Archangielski - miejsce wiecznego
spoczynku moskiewskich książąt i carów Rosji.
Wysoka wieża-dzwonnica (80 m wysokości), zwana
Iwan Wielki, pochodzi z lat 1505-1600. Pałac
carski - Tieriemnyj Dworiec oraz cerkiew Dwunastu
Apostołów wzniesiono w XVII w. Z XVIII w.
pochodzi Pałac Senatu, zaś Wielki Pałac
Kremlowski zbudowano w XIX w. Tuż obok murów
Kremla wznosi się najpiękniejsza z moskiewskich
świątyń -  Sobór
Pokrowski (Wasyla Błogosłwionego), z
charakterystycznymi, barwnymi cebulami wież,
zbudowana w latach 1555-1560. Nieopodal
świątyni przy murze Kremla znajduje się
otwarte w 1930 r. Mauzoleum Lenina. Pozostałe
zabytki stolicy giną wśród współczesnej
zabudowy metropolii. W zakolu rzeki Moskwy
założono w 1524 r. Klasztor Nowodziewiczy. Obok
kompleksu klasztornego znajduje się cmentarz, na
którym pochowanych jest wielu słynnych Rosjan.
Bogato zdobiony XVIII-wieczny pałac w Ostankino
zbudował hrabia Szeremietiew. Klasycystyczny
gmach Akademickiego Teatru Wielkiego (Bolszoi)
wzniesiono w 1824 r. Moskiewski Muzeum Sztuk
Pięknych im. Puszkina posiada najbogatsze po
Ermitażu zbiory sztuki obcej w kraju (w kolekcji
znajdują się m.in. prace Boticellego, Van Dycka,
Rembrandta, Rubensa, Renoira, Maneta i Moneta).
Galeria Trietiakowska posiada cenne zbiory
malarstwa rosyjskiego.
Sankt Petersburg
Największe po stolicy miasto Rosji (4.380 tys.
mieszk.), położone na północnym zachodzie
kraju, nad rzeką Newą; wielki ośrodek
gospodarczy, naukowy, kulturalny i turystyczny
kraju. Miasto powstało z woli cara Piotra I
Wielkiego w 1703 r. na terenach odebranych
Szwecji w czasie wojny północnej. W 1712 r.
miasto zostało stolicą reformowanej przez cara
Rosji, stając się jednym z symboli europeizacji
państwa. Rozwojowi miasta w początkowym okresie
sprzyjał zakaz (z 1714 r.) wznoszenia w całej
Rosji budowli murowanych, co umożliwiło
skierowanie ogromnych środków na rozbudowę
stolicy. W I połowie XVIII w. wznoszono w
mieście przede wszystkim gmachy instytucji
państwowych, a w II połowie stulecia pałace i
świątynie, zapoczątkowano też rozwój
przemysłu w mieście. W 1914 r. niemiecką
nazwę miasta zamieniono na Piotrogród. W lutym
1917 r. w Piotrogrodzie wybuchła rewolucja,
która usunęła carat, a pod koniec roku
rewolucja październikowa, która umożliwiła
dojście do władzy bolszewikom. W 1918 r.
stolicę Rosji przeniesiono do Moskwy. W 1924 r.
Piotrogród został na cześć wodza rewolucji
nazwany Leningradem. W czasie II wojny światowej
(1941-1944) miasto było oblegane przez Niemców
przez około 900 dni. W 1991 r. miastu
przywrócono oryginalną nazwę. Charakter miastu
nadaje klasycystyczna i eklektyczna zabudowa z
XVIII i XIX w oraz liczne kanały, którym
Petersburg zawdzięcza określenie "Wenecji
Północy". Najstarszą budowlą miasta jest
Twierdza Pietropawłowska, zbudowana nad Newą na
początku XVIII w. w celu obrony miasta przed
Szwedami. Na jej terenie znajduje się Sobór
Pietropawłowski, w którym pochowana jest
większość carów Rosji, począwszy od Piotra
Wielkiego. Potężny Sobór św. Izaaka został
wzniesiony w I połowie XIX w. Z jego kopuły (102
m wysokości) można podziwiać panoramę miasta.
Również w XIX w.  wzniesiony został Sobór Kazański.
Siedzibą carów w Petersburgu był barokowy
Pałac Zimowy, wzniesiony w latach 1754-1762,
oraz niewielki Pałac Letni zbudowany na
początku XVIII w. przez Piotra Wielkiego.
Wybitnym przykładem rosyjskiego baroku jest
Klasztor Smolny. Pałac Taurydzki w otoczeniu
rozległego parku krajobrazowego jest przykładem
architektury klasycystycznej. Tzw. Miedziany
Jeździec - konny pomnik cara Piotra I jest
najbardziej znanym pomnikiem miasta. Główną
arterią Petersburga jest pełen reprezentacyjnej
zabudowy Newski Prospekt. Najwspanialszym muzeum
miasta jest otwarty w 1764 r. Ermitaż,
największa na świecie kolekcja mieszcząca się
w pięciu pałacach (Zimowym, Małym Ermitażu,
Wielkim Ermitażu, Nowym Ermitażu i Teatrze
Ermitażowym). W zbiorach Ermitaża znajdują sie
m.in. prace Leonarda da Vinci, Michała Anioła,
Rafaela, Tycjana, Rembrandta, Rubensa i
francuskich impresjonistów. Muzeum Rosyjskie
posiada ogromny zbiór dzieł sztuki rosyjskiej.
Muzeum "Domek Piotra I" mieści się w
najstarszym zachowanym drewnianym budynku miasta,
 wzniesionym w
1703 r. Poza miastem znajdują się wspaniałe
XVIII- i XIX-wieczne rezydencje cesarskie.
Pietrodworiec to ogromny zespół pałacowo-parkowy
(ze szczególnie pięknym ogrodem, ozdobionym
rzeźbami, fontannami i kaskadami wodnymi). W
Puszkinie znajduje się letnia rezydencja
monarchów Rosji - Carskie Sioło. Bogato
zdobiony pałac wzniesiony został przez
Katarzynę Wielką w połowie XVIII w. W
Pawłowsku Katarzyna zbudowała dla swojego syna
Pawła pałac ze wspaniałym klasycystycznym
parkiem.
|
