CZECHY

Republika Czeska jest jednym z mniejszych krajów europejskich. Zachodnia część kraju, nazywana Bohemią, otoczona jest górami. W jej centralnej części, nad Wełtawą, leży Praga - największe miasto i stolica Republiki Czeskiej. Na wschód od Wyżyny Czesko-Morawskiej leżą Morawy i niewielki fragment Śląska. Znajdująca się tutaj Brama Morawska odegrała ogromną rolę w rozwoju tej krainy, gdyż właśnie tędy w dawnych czasach wiodły ważne szlaki handlowe.

BOGACTWO NATURALNE

Przyroda w Czeskiej Republice, piękne lasy i ciekawie ukształtowane rejony górskie kuszą swoją urodą. Można tu odnaleźć nienaruszone, dzikie miejsca, które zachęcają turystów niepowtarzalnymi krajobrazami i widokami. Zwierzęta, które wciąż tu żyją - wilk, ryś, dziki kot, drop wielki i cietrzew - w innych krajach można zobaczyć jedynie w ogrodach zoologicznych.

Mimo, że Czechy nie mają dostępu do morza, kraj ten obfituje w wodę - na odwiedzających czeka tu prawie 500 naturalnych jezior. Wysoko położone górskie tereny stanowią obszary zasilania wielu rzek, które tutaj mają swoje źródła. Tu swój bieg rozpoczyna Łaba, jedna z ważniejszych rzek Europy. Jej największym dopływem jest rozdzielająca południkowo prawie całe Czechy Wełtawa. Charakterystyczną cechą czeskiego krajobrazu są stawy rybne, z których największe znajdują się na południu kraju.

INTERESUJĄCE MIEJSCA

Położenie w sercu Europy, na skrzyżowaniu różnych kultur sprawia, że Czechy mogą się poszczycić licznymi zabytkami kulturalnymi i historycznymi przyciągającymi uwagę turystów z całego świata. Turystyka w Czechach ma odległe tradycje związane z występowaniem tu wód termalnych. Już w ubiegłych stuleciach do miejscowości uzdrowiskowych, takich jak Karlowe Wary czy Marinsk Lzn, zjeżdżali zamożni kuracjusze z całej Europy. Obecnie turyści najchętniej odwiedzają Pragę, powszechnie uważaną za jedną z najpiękniejszych stolic świata. Historyczne centrum Pragi oraz wiele innych miast i zabytków zostało wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.
W Czechach podziwiać można wspaniałe krajobrazy, gdyż większą część kraju stanowią wyżyny i niewysokie góry, pośród których przepływają wartkie potoki i rzeki. Powstały tu złoża unikalnych wód mineralnych, które rozsławiły w świecie takie miejscowości jak Karlowe Wary. Najwyższym szczytem kraju jest położona w Karkonoszach Śnieżka (1602 m n.p.m.).

Tutejsze góry zachęcają do wędrówek. W Karkonoszach, Górach Izerskich, masywie Wysokiego Jesionika, Beskidach i Szumawie jest wiele możliwości aktywnego wypoczynku, zarówno latem jak i zimą. Wśród masywów górskich, zbudowanych ze skał wapiennych, ukrytych jest mnóstwo grot i jaskiń. Często są one dostępne jedynie dla śmiałków wyposażonych w specjalistyczny sprzęt, choć w niektórych jaskiniach przygotowane są trasy dla wszystkich zwiedzających. W tym podziemnym świecie można zobaczyć naturalne komnaty ze wspaniałą szatę naciekową, głębokie rozpadliny, podziemne jeziora i rzeki.

TURYSTYKA

Czechy są krajem atrakcyjnym turystycznie. Corocznie Republika Czeska jest odwiedzana przez 25-30 milionów osób, choć wielu z nich przejeżdża przez kraj tranzytem. Najwięcej przyjezdnych pochodzi z Niemiec, Austrii, Polski, Słowacji, Węgier, Włoch i Francji. Magnesem przyciągającym miliony zagranicznych turystów jest przede wszystkim Praga, niegdyś stolica cesarstwa niemieckiego, miasto pełne zabytków najwyższej światowej klasy. Praga, jako ośrodek turystyki międzynarodowej, zdystansowała już pobliskie metropolie - Budapeszt i Wiedeń. Wśród pozostałych miast najczęściej odwiedzane przez turystów są: Brno, Ołomuniec, Pilzno, Liberec, Czeskie Budziejowiece i Ostrawa. Do dziś międzynarodową renomą cieszą się czeskie uzdrowiska - Karlowe Wary (Karlsbad) i Mariańskie Łaźnie (Marienbad). Wielu turystów odpoczywa w czeskich górach - Karkonoszach na granicy z Polską oraz w graniczących z Niemcami Rudawach (m.in. Czeska Szwajcaria) i w Szumawie.

MIASTA

Praga (Praha)

Stolica Republiki Czeskiej, położona malowniczo na wzgórzach nad Wełtawą (1215 tys. mieszk.); główny ośrodek przemysłu, kultury i nauki kraju; największe centrum turystyczne Czech, uważane za jedno z najpiękniejszych miast Europy. W X w. Praga była stolicą książąt (później królów) czeskich oraz biskupów (od 973 r.) W średniowieczu obok starej Pragi i Vyehradu, powstały Mala Strana, Hradany i Nowe Miasto. Najbujniejszy rozwój miasta przypadł na połowę XIV w., gdy miasto było siedzibą cesarza niemieckiego Karola IV (założył on tu w 1348 r. najstarszy w Europie środkowej uniwersytet, nazwany jego imieniem). W wyniku wojny trzydziestoletniej, Praga wraz z Czechami została podporządkowana Austrii. W 1784 r. sąsiadujące ze sobą średniowieczne miasta zostały zjednoczone w jeden organizm. W XIX i XX w. miał miejsce szybki rozwój związany z uprzemysłowieniem miasta. W 1918 r. Praga stała się stolicą niepodległej Czechosłowacji. Miasto szczęśliwie przetrwało obie wojny światowe. W 1993 r., po odłączeniu się Słowacji, miasto zostało stolicą Republiki Czeskiej. Na środku Rynku Staromiejskiego (Staromstske nmesti) znajduje się XIV-wieczny Ratusz Staromiejski ze słynnym zegarem Orloj, na którym co godzinę pojawiają się figurki 12 apostołów, a szkielet przedstawiający śmierć pociąga za sznur dzwonu. Nieopodal, na Rynku znajduje się Tynsky Hram - Kościół NMP na Tynie, niegdyś centrum husytyzmu, a piękny pomnik samego Husa stoi na środku Rynku. Na Rynku Staromiejskim podziwiać można też barokowy kościół św. Mikołaja z XVIII w. i rokokowy Pałac Kinskych, także z XVIII w. W obrębie Starego Miasta oglądać można Karolinum - najstarszy gmach uniwersytetu z XIV w., Klementinum - dawne kolegium Jezuitów z XVII w., Kaplicę Betlejemską z XIV w., gdzie głosił swe kazania Hus. Najsłynniejszym z 12 mostów miasta jest gotycki XIV-wieczny Karlv Most (Most Karola) ozdobiony barokowymi statuami z XVII i XVIII w. Na lewym brzegu Wełtawy, na Hradczanach, znajduje się praski zamek (dziś siedziba prezydenta Republiki), wznoszony od IX w., w obecnym kształcie z XVIII w. z ogromną Salą Władysławowską. Obok Zamku wznosi się potężna, XIV-wieczna katedra św. Wita, wybitny przykład architektury gotyckiej z 21 kaplicami z różnych okresów. W pobliżu katedry znajduje się Złota Uliczka złożona z XVI-wiecznych miniaturowych domków wbudowanych w załomy murów obronnych. Starszym od katedry zabytkiem Hradczan jest romańska (pobenedyktyńska) bazylika św. Jerzego z 921 r. Na południe od Hradczan rozciąga się Mała Strana (Mal Strana) pełna kościołów, pałaców i ogrodów. Na rynku (Malostransk nmst) wznosi się potężny barokowy kościół św. Mikołaja z XVIII w., gdzie można często posłuchać muzyki Mozarta. Najpiękniejszym ogrodem dzielnicy jest XVII-wieczna Valdtejnsk zahrada z freskami i rzeźbami obrazującymi sceny z wojny trojańskiej. Josefov w centrum miasta jest starą dzielnicą żydowską. Znajduje się tam najstarsza z czynnych w Europie synagog - Staro-Nowa (Staronov) z 1270 r., obok niej stoi XVI-wieczna Synagoga Wysoka (Vysok Synagóga) i kilka innych, oraz stary cmentarz żydowski, gdzie najstarsze macewy pochodzą z XVI w. Centrum współczesnej Pragi jest Plac Wacława (Vclvsk nmst), miejsce demonstracji w 1968 r. i z czasów "aksamitnej rewolucji". Pomnik króla (a zarazem świętego) Wacława stoi przed budynkiem Muzeum Narodowego. Na Placu i w jego okolicy oglądać można wiele wybitnych przykładów architektury eklektycznej i secesyjnej. W Galerii Narodowej Sztuki Europejskiej znajduje się bogata kolekcja malarstwa europejskiego (m.in. prace Drera, Rubensa, Breughla, Picassa). Pomiędzy zwiedzaniem zabytków warto wejść na znakomite czeskie piwo do którejś z wiekowych piwiarni np. U Fleku lub U sv. Tomae.

Brno

Największe miasto Moraw i drugie w kraju (390 tys. mieszk.), duży ośrodek przemysłowy, kulturalno-naukowy, centrum targowe. Miasto wzmiankowane było w 1091 r.; prawa miejskie od 1243 r. W średniowieczu Brno było dużym centrum handlowym. W czasie wojny trzydziestoletniej, jako jedyny obiekt na Morawach, tutejsza twierdza odparła oblężenie szwedzkie. W latach 1848-1918 miasto było stolicą Moraw w granicach Monarchii Austro-Węgierskiej i centrum przemysłu wełnianego imperium ("Morawski Manchester"). Ponad miastem wznoszą się dwa wzgórza Petrov (na którym znajduje się barokowa katedra św. Piotra i Pawła, której początki sięgają XII w. (panorama miasta z jednej z wież), oraz pilberg ze słynną twierdzą (wcześniej zamkiem Przemyślidów z XIII w.), w której więziono wielu działaczy niepokornych wobec władzy austriackich Habsburgów z terenu całej monarchii (w tym Polaków). Gotycki Nowy Ratusz z XIII-XVI w. posiada piękny wczesnorenesansowy portal, a z jego 75-metrowej wieży roztacza się widok na całe miasto. Na Placu Mendla wznosi się strzelisty, gotycki klasztor Augustianów z XIV w. W kościele Kapucynów oglądać można kilkadziesiąt zmumifikowanych zwłok mnichów i mieszkańców miasta. Historię Moraw i samego miasta przybliży wizyta w Muzeum Morawskim, umiejscowionym w barokowym pałacu Dietrichsteinów. Około 20 km od miasta, w miejscowości Slavkov u Brna znajduje się pole napoleońskiej bitwy pod Austerlitz (1805).

Ostrawa (Ostrava)

Miasto na północno-wschodnich krańcach Republiki Czeskiej (325 tys. mieszk.); podzielone Odrą leży na terenie dwóch historycznych krain - na Morawach (lewobrzeżna Ostrawa) i na Śląsku (na prawym brzegu Odry). Odrębne wcześniej miasta oddzielone rzeką połączyły się w 1945 r. Ostrawa jest centrum największego w kraju Ostrawsko-Karwińskiego zagłębia węglowego i dużym ośrodkiem przemysłowym (pierwsza kopalnia węgla otwarta została w 1782 r., pierwsza huta w 1828 r.). W mieście (szczególnie w centralnej, morawskiej części) oglądać można niezbyt liczne zabytki, m.in. kościół św. Wacława z XIII w. (przebudowany w XVIII w. w stylu barokowym) i ratusz z XVI-XVII w. Kościół na Hrabovej, pochodzący z XVI w. jest przykładem drewnianej architektury ludowej.